Voorste kruisband revalidatie: tips voor lopen met krukken
De eerste periode na een voorste kruisband operatie heeft je knie rust nodig. Om je te verplaatsen (lopen) gebruik je krukken. In dit blog laten we zien hoe je krukken moet afstellen en hoe je ze kan gebruiken bij het lopen en traplopen.
Direct na de voorste kruisband operatie kan en mag je niet volledig op je geopereerde been staan. Je arts zal vertellen voor hoeveel procent dit wel mogelijk is. De verschillende mogelijkheden zijn: niet belasten (onbelast), minimaal belasten (aantippen) of 50%, 90% of 100% belasten. Onbelast betekent niet op het aangedane been staan. Aantippen is vergelijkbaar met 5-10% van het been belasten, 50% betekent je lichaamsgewicht gelijk mag verdelen over twee benen en bij 90% gebruik je de krukken minimaal om te steunen. Wat het beleid (percentage) ook is, probeer een normaal looppatroon na te streven.
Na een voorste kruisband operatie is het gebruikelijk om te beginnen met 50% belasting.
Niet nadenken gewoon doen
Op zeer jonge leeftijd leer je lopen. Het bijzondere is dat lopen geautomatiseerd is in onze hersenen en dat je er normaal gesproken niet over nadenkt. Na een voorste kruisbandoperatie is dat ineens anders en ga je er wel over nadenken. Opvallend is dat het hierdoor juist alleen maar moeilijker wordt en vaak fout gaat. Een normaal looppatroon is een geautomatiseerde en subtiele samenwerking tussen spieren en gewrichten. Onze ervaring is dat wanneer je veel over het lopen nadenkt of veel verschillende instructies krijgt, het lopen vaker eerder slechter dan beter wordt. Ons advies is om met één of twee opdrachten te werken. De eerste is om voor je te kijken en de tweede is om tijdens het lopen te bedenken dat je over een kleine drempel heen stapt. Als dit goed gaat, kun je erop letten dat je even grote stappen zet in een gelijk tempo. Hoe soepel het lopen gaat, hangt uiteraard ook af van de mate van stijfheid en pijn.
Lopen met krukken (3 puntsgang)
Plaats beide krukken naar voren en zet het aangedane been ertussen. Probeer vervolgens met het niet-aangedane been voorbij de lijn van de twee krukken en het aangedane been te stappen. Vervolgens plaats je de krukken weer naar voren en het aangedane been er weer tussen. Bedenk dat je over een klein drempeltje probeert te stappen.
Doel: streef naar symmetrie tijdens het looppatroon en loop alsof er niets aan de hand is.
Traplopen met krukken na een voorste kruisband operatie
Traplopen is de eerste keer altijd even lastig en is soms spannend. Door dit vaker te doen word je er vanzelf behendiger in. Ga je naar boven, zorg er dan altijd voor dat je met een hand een armleuning vasthoudt en met de andere een kruk. De armleuning is stabiel en biedt steun. De kruk beweegt gelijk mee met het aangedane been om deze te ondersteunen. Bij het naar boven gaan verplaats je eerst het niet-aangedane been naar een trede hoger en plaats je vervolgens het aangedane been ernaast. Herhaal dit totdat je boven bent.
Bij het naar beneden gaan maak je opnieuw gebruik van de armleuning voor stabiliteit. De kruk ondersteunt wederom altijd de aangedane zijde. Plaats de kruk en het aangedane been een traptrede lager en plaats vervolgens het niet-aangedane been ernaast. Herhaal dit totdat je beneden bent. Naar beneden gaan kan soms spannend zijn omdat je de diepte van het trappenhuis in kijkt. Het kan helpen om achteruit naar beneden te gaan. De principes van traplopen blijven dan onveranderd.
Als het allemaal nog erg lastig en pijnlijk is, is het een optie om je op de billen te verplaatsen.
Lopen met één kruk
Verloopt de voorste kruisband revalidatie voorspoedig en mogen de krukken worden afgebouwd, dan mag je met 1 kruk lopen. De kruk houd je vast aan de niet-aangedane zijde. Loop normaal en gebruik de kruk voor balans en een “klein” beetje steun. Je beweegt het aangedane been en de kruk tegelijk naar voren.
Schema om krukken af te bouwen:
- Begin met het gebruik van 2 krukken, zowel binnen als buiten.
- Vervolgens gebruik je 1 kruk binnen en 2 krukken buiten.
- Daarna kun je binnen zonder krukken lopen, maar met 1 kruk buiten voor korte afstanden, en met 2 krukken voor lange afstanden of op drukke plekken.
- Uiteindelijk loop je binnen zonder krukken en gebruik je buiten 1 kruk indien nodig.
Gemiddeld kan je na 4-6 weken de krukken helemaal aan de kant zetten.
Hoe stel je krukken af
Het is belangrijk om de krukken goed af te stellen. Als je de krukken te hoog afstelt, kun je last krijgen van je schouders maar zijn ze te laag dan kun je onvoldoende steunen en loop je het risico op rugklachten. Hoe je de krukken kunt afstellen wordt gedemonstreerd in dit filmpje.
